Jak sobie poradzić ze świądem u psa?

08.11.2022

„-Dlaczego mój pies się drapie?” To jedno z powtarzających się pytań, jakie zadają opiekunowie czworonogów w gabinetach weterynaryjnych. Jeśli pies drapie się sporadycznie — nie należy się niepokoić. Problem zaczyna się, gdy okazjonalne drapanie przeradza się w kompulsywny świąd. Przyczyną świądu u psa może być inwazja pasożytów, reakcje alergiczne lub infekcje grzybicze.

Kiedy drapanie się psa przechodzi w świąd?

Każdy pies się drapie. To taka sama instynktowna reakcja organizmu jak ziewanie czy przeciąganie się. Jeśli jednak zauważysz, że Twój podopieczny drapie się często, z widoczną przykrością, bólem czy irytacją, to prawdopodobnie zmaga się ze świądem.

Świąd obniża komfort życia psa. Pies nie może znaleźć sobie miejsca na sen i odpoczynek, traci chęć do zabawy i jedzenia. Staje się pobudzony albo osowiały. Ponadto uporczywy świąd przyczynia się do powstawania trudno gojących się ran na ciele. To dodatkowo męczy zwierzę i zamyka błędne koło problemów dermatologicznych.

Co może być przyczyną uporczywego świądu u psa?

Czynnikiem drażniącym i prowokującym psa do drapania się może być inwazja pasożytów zewnętrznych, takich jak: pchły, nużeńce czy świerzbowce.

Świąd a choroby pasożytnicze

Świerzbowce drążące

Świerzbowiec drążący żłobi korytarze w powierzchniowej części skóry psa, gdzie samica pasożyta składa jaja. Świerzbowiec odżywia się złuszczonym naskórkiem i wysiękiem z zaatakowanych miejsc. Aktywność ektopasożyta wywołuje silny i męczący zwierzę świąd. Zaczerwieniona miejscowo skóra, strupy i wyłysienia pojawiają się początkowo w obrębie głowy psa i na kończynach. Jeśli opiekun czworonoga nie podejmie leczenia na czas, zakażenie może zająć cały obszar ciała psa. Masywna postać świerzbu u psa może doprowadzić zwierzę do poważnego wychudzenia i osłabienia.

Świerzbem pies zaraża się przeważnie poprzez bezpośredni kontakt z zarażonym zwierzęciem.

Świerzb występuje najczęściej w dużych skupiskach zwierząt, gdzie trudno o zachowanie higieny: schroniska, hotele dla zwierząt, przytuliska. Wspólne korzystanie z misek, posłań i zabawek przyczynia się do rozprzestrzeniania choroby pasożytniczej. Na świerzb chorują również psy, które nie miały bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem.

Zdarzają się przypadki zarażenia świerzbem psa poprzez opiekuna czworonoga.

Nużeńce

Nużeńce to niewielkie pajęczaki bytujące w gruczołach łojowych i mieszkach włosowych psów. Nużeńce są komensalami – organizmami pozostającymi w symbiozie z innym organizmem. U zdrowych, silnych psów obecność nużeńców nie daje żadnych przykrych objawów. W przypadku, gdy odporność zwierzęcia spada, następuje gwałtowne namnożenie nużeńców.

Silny stres, choroby współistniejące i robaczyca mogą osłabić układ immunologiczny zwierzęcia, a także przyczynić się do stworzenia korzystnych warunków do rozwoju nużycy.

Uogólniona postać nużycy wiąże się z występowaniem zmian w okolicach palców u psa. Symptomy pododemodekozy (nużyca przestrzeni międzypalcowych) u psa:

  • obrzęk,                      
  • zaczerwienienie,                    
  • świąd,           
  • ból,                
  • łuszczenie,                 
  • wysięk ropny.

Uogólniona postać nużycy ma często ciężki przebieg. Z powodu świądu i uszkodzeń naskórka dochodzi do zakażeń wtórnych, które trudno wyleczyć.

Pchły

Pchły to najczęściej występujący u psów pasożyt zewnętrzny. Bezskrzydły owad żywi się krwią swoich gospodarzy. Aktywność pcheł wywołuje u psów silny świąd. Zmasowana inwazja pcheł może doprowadzić słabsze zwierzę do anemii, wychudzenia i zgonu.

Świąd wywołany przez pchły prowokuje zwierzę do kompulsywnego drapania się i wygryzania swędzących miejsc. Dochodzi wtedy często do naruszenia powłok skórnych, co skutkuje szybko postępującymi nadkażeniami.

Przykry świąd i infekcje wtórne wywołane inwazją pasożytów to jednak nie jedyne negatywne konsekwencje, z jakimi może się mierzyć pies zaatakowany przez pchły.

Tasiemiec psi a pchły

Tasiemiec psi jest groźnym dla zwierząt pasożytem jelitowym. W toku ewolucji wypracował skomplikowany sposób przedostawania się do układu pokarmowego żywiciela ostatecznego – psa lub kota. Larwy pcheł żywią się m.in. jajami tasiemca psiego. Larwa pchły zarażona jajami tasiemca przeobraża się w postać dorosłą. Następnie rozpoczyna żerowanie  na skórze psa. Pies wygryza swędzące miejsca i przypadkowo połyka pchły zainfekowane przez tasiemca. Po przedostaniu się do układu pokarmowego psa tasiemiec może dokończyć cykl rozwojowy.

APZS – alergiczne pcheł zapalenie skóry

U psa wrażliwego na białko ze śliny pchły może dojść do wystąpienia silnej reakcji o podłożu alergicznym –- alergicznego pchlego zapalenia skóry. Wystarczy jedno ukąszenie pchły, żeby wywołać u czworonoga drażniące zmiany dermatologiczne.

Na początkowym etapie APZS u psa na skórze pojawiają się grudki i krostki, rumień oraz świąd. Późniejsze fazy choroby łączą się z występowaniem łojotokowego zapalenia skóry, miejscowych wyłysień, nadżerek i zmian ropnych.

Pamiętaj, świąd u psa może być wywołany przez ektopasożyty. Regularne stosowanie preparatów przeciwpasożytniczych ochroni Twoje zwierzę przed bolesnym świądem, infekcjami spowodowanymi samookaleczeniem, tasiemczycą czy uczuleniem na białko ze śliny pcheł.

Świąd a alergie

Psy, podobnie jak ludzie, również zmagają się z różnego rodzaju alergiami. O APZS pisaliśmy w poprzedniej części materiału. Jakie inne czynniki z otoczenia mogą wywołać u psa reakcję uczuleniową związaną ze świądem?

  • Uczulenie na składnik karmy (rodzaj mięsa, dodatki konserwujące, zbożowe itp.)
  • Alergie kontaktowe na chemię domową, środki ochrony roślin
  • Alergie wziewne związane z pyleniem traw, drzew, obecnością zarodków grzybów