Pies - alergik - rozpoznanie alergii u psa

30.10.2023

Świąd, wysypka, zaczerwienienie skóry, potrząsanie głową, nerwowe zachowanie, skomlenie bez wyraźnej przyczyny - czy zaobserwowałeś/aś takie symptomy u swojego psa? Czy wiesz, że Twój pies może chorować na alergię? Czy znasz jej objawy? Opiekunowie psów! Przygotowaliśmy dla Was materiał na temat alergii u czworonogów. Zapraszamy do lektury!

Co to właściwie jest alergia?

Najważniejszą funkcją układu immunologicznego jest rozpoznawanie i rozróżnianie zdrowych komórek od szkodliwych drobnoustrojów. U zdrowego psa, bez skłonności do uczuleń, układ odpornościowy aktywuje się, gdy organizm zwierzęcia ma kontakt z groźnymi dla niego czynnikami. Najczęściej są to bakterie, wirusy, pasożyty i komórki nowotworowe. Układ immunologiczny uruchamia wtedy procesy i reakcje, które mają ograniczyć w maksymalnym stopniu zagrożenie, zanim infekcja się rozwinie.

U psa z alergią układ odpornościowy nie działa prawidłowo. Mylnie rozpoznaje niewinne zgoła czynniki zewnętrzne za wroga i rozpoczyna działanie obronne próbując zwalczyć nieistniejące zagrożenie. Alergenami, bo tak nazywamy czynniki inicjujące niewłaściwą odpowiedź układu immunologicznego z otoczenia mogą być pyłki roślin, pleśń, składniki pożywienia lub leków, jad owadów, detergenty, roztocza itp.

Komórki układu odpornościowego zaangażowane w walkę z alergenami wydzielają prozapalne białka (cytokiny) powodując tym samym symptomy uznawane za objawy alergiczne.
Sednem alergii jest więc stan zapalny powstały jako odpowiedź organizmu na wniknięcie czynników alergizujących.

Objawy alergii u psa

Opiekunowie psów często są zaskoczeni diagnozą „alergia” usłyszaną od lekarza weterynarii. W powszechnej opinii alergia kojarzy się bowiem częściej z katarem, dusznościami, pieczeniem oczu, kaszlem czy rumieniem na skórze. Tak, tak właśnie wyglądają symptomy alergii u ludzi.

U psów może wyglądać to zupełnie inaczej, choć niewykluczone są objawy występujące u ludzi (np. zapalenie spojówek, surowiczy wysięk z nosa).

Kompulsywny świąd prowadzący do uszkodzenia naskórka, notoryczne trzepanie uszami, częste potrząsanie głową, ocieranie się o ostre krawędzie i przedmioty, tarzanie się. Objawem alergii może być również wielogodzinne wylizywanie sobie jednego miejsca np. na łapach, aż do powstania rany.

Pies zmagający się z alergią często manifestuje swój stan zmianą zachowania. Męczące go objawy fizyczne wpływają na jego kondycję psychiczną. Pies alergik może głośno warczeć podczas drapania się czy wygryzania skóry, skomleć i boleśnie sapać. Uważny opiekun/ka z pewnością nie przeoczy również spadku dobrego nastroju zwierzęcia, niechęci do zabawy czy jedzenia.

Z jakimi rodzajami alergii może zmagać się pies?

  • Alergia pokarmowa   
  • Alergia wziewna        
  • Kontaktowa   
  • APZS Alergiczne pchle zapalenie skóry

Alergia pokarmowa

To uczulenie na jeden lub kilka składników z karmy zwierzęcia. Składnikiem alergizującym w tym przypadku może być białko mięsa, dodatki zbożowe, konserwanty, środki przeciwdziałające zbrylaniu, wzmacniacze smaku itp. Reakcja alergiczna może pojawić się w ciągu kilku godzin od spożycia alergenu. Do najczęściej występujących objawów alergii pokarmowej należą:

  • silny świąd     
  • wysypka          

W wyniku uciążliwego swędzenia pies zaczyna się kompulsywnie drapać, nie bacząc, czy zrobi sobie krzywdę pazurami czy nie. W wyniku świądu pies doprowadza do uszkodzenia naskórka. W tak powstałe rany wdają się infekcje wtórne, potęgując problem dermatologiczny i zły stan skóry psa.

Alergia pokarmowa czasami mylona jest z inną przypadłością - nietolerancją pokarmową. Podczas reakcji alergicznej zaangażowany jest do walki układ immunologiczny, co nie występuje przy nietolerancji pokarmowej. Nietolerancja pokarmowa wynika z nadwrażliwości układu pokarmowego zwierzęcia na jakiś składnik karmy, co wiąże się z wymiotami lub biegunkami u psa. Obydwie przypadłości leczy się w odmienny sposób.

Alergia kontaktowa

Alergia kontaktowa objawia się świądem, wysypką lub pęcherzami na skórze w miejscu, gdzie doszło do kontaktu alergenu z ciałem zwierzęcia. Czynnikiem alergizującym może być specyficzny materiał, z którego wykonane jest legowisko psa czy miska, chemia gospodarcza, środki ochrony roślin używane w ogrodzie, a także same rośliny.

Alergia wziewna

Alergię wziewną u psa wywołuje kontakt z alergenami unoszącymi się w powietrzu, takimi jak: pyłki traw, krzewów i drzew, pleśń, roztocza kurzu itp.
Symptomy alergii wziewnej nasilają się wraz z sezonem pylenia (jeśli pies uczulony jest na pyłki) lub wskutek przebywania zwierzęcia w pomieszczeniu, gdzie alergeny się unoszą w powietrzu.

Objawy alergii wziewnej mogą obejmować cały wachlarz oznak:

  • świąd
  • wylizywanie opuszków łap, pachwin, łokci
  • swędzenie okolic brzucha
  • intensywne gubienie sierści (niezwiązane z naturalną wymianą włosia)
  • zmatowienie sierści
  • łupież
  • zaczerwienienie skóry
  • zapalenie uszu
  • zapalenie spojówek

Świąd skóry, podobnie jak w innych przypadkach alergii może prowadzić do samouszkodzenia skóry i zakażeń wtórnych. Naturalna bariera chroniąca skóry psa jest znacznie osłabiona i stanowi łatwy cel dla różnego rodzajów dermatofitów (grzybów) i bakterii.
Pies zmaga się z już nie tylko z alergią, ale też z infekcjami dermatologicznymi, które potęgują przykre doznania i utrudniają leczenie.

Alergiczne pchle zapalenie skóry APZS

To swoisty rodzaj alergii na białko ze śliny lub jadu pchły. Pasożyt żywi się krwią swej ofiary. Jeśli żywicielem jest pies uczulony na białko pchły, następuje u niego reakcja alergiczna.

Podobnie jak w poprzednich przypadkach, u psa uczulonego na jad pchły występuje silny świąd. Swędzenie pojawia się głównie u nasady ogona i w okolicach zadu.
Rozpoznanie, z jakim rodzajem alergii zmaga się pies nie jest łatwym zadaniem dla lekarza weterynarii. Reakcja alergiczna nie musi się pojawić bezpośrednio po kontakcie psa z alergenem. Dodatkowo, może utrzymywać się przez długi czas. Wyjątkiem jest APZS (alergiczne pchle zapalenie skóry. Zastosowanie u psa kuracji przeciwpchelnej pozwala w stosunkowo prosty sposób pozbyć się źródła alergii, czyli jadu ze śliny pasożytów.